Лидерите на ЕУ и нивните колеги од Западен Балкан се собраа во албанскиот главен град Тирана на разговори со цел зајакнување на нивното партнерство во услови на руска инвазија на Украина. Брисел сака да го искористи еднодневниот собир - првиот самит ЕУ-Западен Балкан што ќе се одржи надвор од Европската унија - за да им каже на лидерите од Албанија, Босна, Косово, Црна Гора, Северна Македонија и Србија да им дадат конкретни знаци, наместо само нејасни ветувања, дека еден ден ќе се приклучат на тој блок од 27 нации.
Самит ЕУ-Западен Балкан, што да се очекува?
„Убеден сум дека иднината на нашите деца ќе биде побезбедна со Западен Балкан во рамките на Европската унија и се надеваме дека ќе напредуваме во таа насока“, рече претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел на почетокот на самитот. Највисокиот дипломат на ЕУ, Жозеп Борел, повтори дека засилувањето на ангажманот на блокот со шесте нации е поклучно од кога било за одржување на безбедноста на Европа со оглед на руската војна во Украина. Тензиите, исто така, се зголемија на Балканот од почетокот на конфликтот и ЕУ сака да избегне други точки на удар блиску до нејзините граници. Брисел е претпазлив и од битката за зголемување на влијанието во регионот од страна на Москва и Пекинг. „На Западен Балкан се наѕираат неколку кризи, а партнерите го чувствуваат непосредното штетно влијание на руската агресија врз Украина“, рече Борел минатиот месец. Според нацртот на декларацијата што треба да се усвои на самитот, ЕУ ќе ја повтори „својата целосна и недвосмислена посветеност на перспективата за членство во Европската унија на Западен Балкан“ и ќе повика на забрзување на пристапните преговори со актуелните држави. За возврат, ЕУ очекува целосна солидарност од своите партнери од Западен Балкан и сака тие целосно да се усогласат со нејзината надворешна политика.
Вучиќ во Тирана: Кога не си на маса, си на менито
Присуството на српскиот претседател Александар Вучиќ, кој тврди дека сака да ја внесе Србија во Европската унија, но негува врски со Русија, беше неизвесно до ден пред самитот. Вучиќ рече дека одлучил да дојде во Тирана „по консултации со државните институции“. „Секогаш е подобро да се биде на маса затоа што кога не си на маса, ти си на менито“, изјави Вучиќ. Косовската претседателка Вјоса Османи истакна дека очекува јасни пораки од Европската Унија за перспективите за членство на нејзината земја. Османи ја потврди намерата на Косово овој месец да поднесе апликација за полноправно членство во ЕУ.