Неколку децении по крвавото соборување на Николае Чаушеску, туризмот заснован врз знаменитости од романската комунистичка ера стана просперитетна индустрија.
Кристијан Скутариу се смее на прашањето зошто 400 туристи секојдневно се редат за да го посетат „Замокот на Чаушеску“ каде што тој работи како водич.
„Бидејќи повеќето од странците немаа шанса да го доживеат комунизмот“, рече тој. „Тие не преживеале такви работи, па им е тешко да разберат, но се многу љубопитни за тоа.
Замокот во Букурешт е местото каде Николае Чаушеску и неговото семејство се капеа под златни славини и се шетаа низ градините со пауни и тајна полиција додека романскиот народ надвор беше принуден во мрачно доба на недостиг, ограничувања и репресија. Резиденцијата беше отворена за јавноста како музеј во 2016 година, но веќе се искачи на топ 10-те најпосетени туристички места во Романија.
Скутариу за РСЕ изјави дека околу две третини од посетителите на локацијата се странци и, додека пандемијата не ја промени туристичката статистика и оти музејот забележал зголемување на бројките за околу 25 проценти секоја година.
Во огромната Палата на Парламентот во Букурешт -- најозлогласениот мега-проект на Чаушеску -- слична приказна се расплетуваше во изминатата деценија.
Во 2013 година, нешто помалку од 150.000 туристи -- повеќе од 80 отсто од нив странци -- шетаа по импозантните коридори на зградата. До 2018 година, тој број се искачи на повеќе од 260.000, што претставува зголемување од речиси 80 проценти. Тој раст значително го надмина вкупниот број на влезни странски туристи во Романија, кој порасна за околу 65 отсто во истиот период.
Влад Чициудеан, кој води турнеи со комунистичка тематика во Букурешт, за РСЕ изјави: „По [романската револуција 1989 година], не сакавме ништо да правиме со овие сеќавања на комунизмот. Сакавме да го избркаме од нашите животи“.
Меѓутоа, со текот на времето, особено по пристапувањето на Романија во Европската унија во 2007 година, многумина забележаа можност.
„Видовме: „Хмм, во ред, оваа работа се продава“, рече туристичкиот водич.
Чициудеан вели дека во изминатите пет години низ земјата беа отворени неколку музеи и други атракции со комунистичка тематика.
„Повеќето Романци не разбираат зошто странците сакаат да знаат работи за комунизмот. Но, ако постои интерес, тогаш можеме да го искористиме тоа“, вели тој.
Капитализирањето на странската фасцинација со комунистичките реликвии беше прифатено во Романија на начин на кој не успеаја сите поранешни социјалистички републики во Европа. Во Албанија, резиденцијата на озлогласениот сталинистички диктатор Енвер Хоџа останува затворена за јавноста.
Додека огромните сали на парламентот во Букурешт и раскошниот луксуз на резиденцијата на Чаушеску имаат очигледна естетска привлечност, дури и некои мрачни и отфрлени места гледаат илјадници посети од туристи заинтересирани за знаменитостите на романското комунистичко минато.
Во Тарговиште, мал град 70 километри северозападно од Букурешт, околу 4.500 претежно странски туристи во 2022 година платиле да влезат во дворот каде Чаушеску и неговата сопруга Елена беа застрелани на 25 декември 1989 година.
Во едно изненадувачки искрено интервју за медиумите во 2013 година, кога касарната Тарговиште беше отворена за јавноста, Адријан Тутуиану, шеф на локалниот совет, изјави за АФП дека местото на егзекуцијата е „уште една предност за привлекување повеќе туристи и ќе има многу добар ефект врз економската активност на регионот“.
Туристка која го посети локалитетот Тарговиште во 2018 година ја посочи атмосферата во која е направен голем дел од „мрачниот туризам“ на локалитетите од комунистичката ера во Романија:
„Имав грутка во грлото кога ги видов тие едноставни соби, црвениот телефон и ѕидот каде што беа застрелани“, напиша туристката на онлајн, додавајќи: „Гледајќи го тоа, се чувствував како [егзекуциите со кои стави крај на комунистичкото владеење во Романија] да се случија пред неколку години, а не пред 29 години.
