Жителите на украинскиот регион Луганск, од кој поголемиот дел е под окупација на Русија, зборуваат за интензивните напори на руските офицери да регрутираат студенти од универзитетите за да потпишат договори и да се приклучат на руската војска.
„Велат, ако го потпишам договорот, нема да бидам мобилизиран, ќе имам поголеми шанси да ја преживеам војната на Русија против Украина“, изјави 20-годишен студент од Луганск, кој се вика Антон.
Бидејќи не се гледа крајот на војната во која повеќе од 315 000 Руси се убиени или ранети од почетокот на инвазијата во февруари 2022 година, според американските проценки, владата на рускиот претседател Владимир Путин има намера да го задржи или зголеми бројот на војници, пишува редакцијата на Радио Слободна Европа (РСЕ) на англиски јазик.
Сакајќи да избегне повторување на мобилизацијата од 2022 година, која принуди стотици илјади луѓе да ја напуштат Русија, Москва бара начини да регрутира војници за да ги пополнат редовите и да помогне да ги зголеми вооружените сили на 1,32 милиони до 2024 година.
Министерот за одбрана Сергеј Шојгу, во декември 2023 година ја постави како „врвен приоритет“ целта од 745 000 лица со договор до крајот на 2024 година, како што објави државната новинска агенција ТАСС.
Руските напори за регрутирање не се ограничени на нејзината територија. И покрај тоа што е нелегално според меѓународното право, војската таргетира и мажи во пет украински региони за кои Москва погрешно тврди дека се нејзини: Доњецк, Луганск, Запорожје, Херсон и Крим.
Многу млади мажи интервјуирани за Радио Слободна Европа, во регионот Луганск, кој е речиси целосно под руска контрола, рекоа дека универзитетите и институтите станаа главна основа за регрутирање на руските војници.
Сергеј, 20-годишен студент во институтот во градот Луганск, рече дека плакатите кои повикуваат на служба во руските вооружени сили со договор сега станаа „норма“ и се појавуваат на ѕидовите до училишните распореди.
„Порано се шегувавме дека тоа не мотивира, „ако не учиш, оди во војска“, рече Сергеј, кој, како и сите други интервјуирани, побара да биде објавено само неговото име поради страв од одмазда.
„Советски стандарди“
Флаерите за вработување се насочени кон студентите „гладни“ за работа со ветување за бесплатно сместување, медицинска нега и најмалку еден месец платен одмор секоја година. Платата варира според рангот и активноста, со бонус за пријавување од 195.000 рубли (2.150 долари).
За да успеат да склучат договори, руските воени офицери „специјално“ позиционирани во близина на институтот во Луганск им приоѓаат на студентите по паузите или часовите и бараат цигара или запалка, раскажува Антон, кој студира таму.
Офицерите ви велат „каква голема иднина ќе имате ако се борите“ и тврдат дека војниците со договор во руските трупи се „третираат со почит, се ценети и заштитени“, раскажува Антон.
Во објава на социјалните мрежи на 10 април, министерот за одбрана на Обединетото Кралство рече дека руската војска „се обидува да регрутира 400 000 војници според договор во 2024 година“.
Руското Министерство за одбрана на почетокот на април тврдеше дека повеќе од 100 000 војници веќе потпишале договори оваа година. Официјални бројки за тоа колку луѓе одговориле на повикот за воен рок во окупираните украински територии не се достапни.
Во јануари, руската влада го олесни пристапот кон војската со елиминирање на двојниот медицински преглед на еден во локалните воени центри.
Игор, регрут во регионот на Луганск, кој моментално се наоѓа во регионален камп за обука, рече дека претставниците на руската армија ги следат „советските стандарди“ и се фокусираат на исполнувањето на нивната квота без да се грижат за медицинските прегледи.
Доаѓате и велите: „Сакам договор“, изјави Игор, мислејќи на искуствата на неговите блиски.
„Не те проверуваат, туку само прашуваат: „Па, да запишам дека си здрав?“
Една мајка од Луганск, Анастасија, тврди дека „ловот“ на младите кои ќе склучат договори со војската започнува на возраст од 16-17 години. Оние кои поседуваат руски „внатрешни пасоши“ имаат право на договори кога ќе наполнат 18 години и ќе завршат средно училиште. Пријавувањето за воен рок е задолжително од 17 години.
Во последните месеци, раскажува Анастасија, училиштето на нејзиниот син постојано ги потсетувало учениците на тој рок. Со цел да ги охрабри, додаде таа, училиштето често одржува состаноци со таканаречените „воени херои“ кои им кажуваат на учениците „колку е важно и престижно да се брани татковината од нацистите“, што се однесува на лажните тврдења на Путин за владата на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Анастасија ги опиша состаноците како „нормален разговор“, без притисок, но нејзиниот син рече дека разговорот вклучувал и „загрижувачки“ прашања како „дали си добар стрелец“.
Но, ако рекламите и постерите не функционираат, руските власти користат други тактики за да го зголемат бројот на студенти кои потпишуваат договори за да се приклучат на војската, рекоа интервјуираните студенти.
Според рускиот закон, кој незаконски беше наметнат на окупираните територии на Украина, посетувањето на високообразовна институција им овозможува на мажите на возраст меѓу 18 и 30 години да ја одложат својата задолжителна година на воена служба. Но, ова не е гаранција за безбедност.
Студентите „едноставно можат да „пропаднат“ на крајот на семестарот“, бидејќи службениците за безбедност „дојдоа на универзитетот и им објаснија дека им требаат нови волонтери“, рече Антон.
Сергеј за РСЕ изјави дека руската војска регрутирала неколку негови соученици кои не успеале во зимскиот семестар и ги испратила на обука во руската област Белгород, која граничи со регионот Луганск.
„Тие копаат ровови таму“, но „никој не ги учи момците како да се борат и да преживеат. Само стоите таму и копате“, рече тој.
Неговиот поранешен соученик стравува дека ќе бидат испратени на фронтот, додаде Сергеј.
Иако руското Министерство за одбрана тврди дека регрутите не се борат во Украина, жителите на Луганск велат поинаку.
Антон рече дека на неговиот постар брат, подготвен во 2023 година, му било ветено една година обука, но бил испратен на административната линија на границата на Украина со регионите Луганск и Харкив „за неколку месеци“.
„Секојдневното гранатирање и постојаните борби го научија да се бори, а не регрутирањето“, коментира Антон.
Киев ги повика Украинците од териториите под руска окупација кои се борат на страната на Русија да се предадат „во првата прилика“.
Игор рече дека пет до седум студенти во неговата единица за обука, исто така, не сакаат да се борат против Украина, но веруваат дека, по воената служба, нема веднаш да бидат повикани да одат во војна.
Тој се сомнева во тоа. Руските офицери му рекоа дека може да биде повикан „во секое време“ штом ќе заврши неговата регрутација, рече тој.
„После воената обука, ти се уште си заложник“, убеден е Игор.
Изведувачите не мора да обезбедуваат подобра заштита за неискусните војници.
Анастасија рече дека синот на сиромашните соседи на нејзините роднини го потпишал договорот кога наполнил 18 години, бидејќи сакал да биде „независен и да се издржува“.
„Неговите родители не се противеа“, рече таа.
„Го погребаа неколку месеци подоцна“!
*Напишано од Елизабет Овен врз основа на известувањето на Олга Модина и Донбас Реалности на Радио Слободна Европа