Фотографијата горе, направена во октомври 1996 година, е една од неколкуте што се чуваат во Националниот архив на САД, кои го доловуваат краткото затоплување на односите меѓу Москва и Вашингтон, што започна кога СССР се ближеше до колапс, а заврши со подемот на Владимир Путин.

Во декември 1991 година, Борис Елцин, идниот претседател на Русија, му објасни на американскиот државен секретар Џејмс Бејкер како точно ќе се активира нуклеарниот напаѓачки систем на Кремљ.

Изненадувачкиот гест на отвореност на Елцин беше проследен со низа отстапки од двете страни што доведе до отстранување на илјадници нуклеарни боеви глави од арсеналот на обете земји.

Русија и САД се согласија значително да ги намалат десетиците илјади парчиња нуклеарно оружје што секоја земја ги поседува и да ги „детаргетираат“ другите. Меѓусебните посети на руските и американските капацитети за нуклеарно оружје беа планирани како начин да се одржи довербата кога започна историското нуклеарно повлекување.

Вилијам М. Мун беше менаџер за нуклеарна безбедност за програмите за кооперативно намалување на заканите во неколку постсоветски земји од 1992 до 2014 година.

Мун беше одговорен за организирање две посети на руски генерали на американските капацитети за складирање нуклеарни боеви глави. Тој за РСЕ изјави дека на една од тие посети, на членовите на руската делегација им биле дадени персонализирани пристапни карти, но, необјасниво, посетителите си ги замениле пропусниците меѓу себе. Овој потег „генерирал безбедносно нарушување што ги натерало маринците да го земат оружјето и да ја опколат делегацијата“.

Командантот на базата беше „бесен“, рече Мун за инцидентот со пропусниците. За нас што бевме во програмата за намалување на заканите за соработка, стана невозможно да поканиме какви било руски делегации да посетат дополнителни американски објекти“.

Сеќавајќи се на своите посети на капацитетите за складирање на нуклеарни боеви глави во Русија, Мун за РСЕ рече дека мисиите вклучувале и „возење три или повеќе часови во комбиња со затемнети прозорци“. Нему и на неговиот тим исто така им било забрането да носат што било метално.

„Ми ги одземаа дури и чизмите бидејќи имаа метални штитници во нив“.

Заедно со воените посети на објектите за складирање и лансирање на проектили, како дел од мониторингот на договорот, во 1990-тите беа забележани и неколку „размени на добра волја од страна на руските и американските војници“.

До средината на 1990-тите, односите меѓу Москва и Вашингтон почнаа да се влошуваат поради проширувањето на НАТО кон исток и зголеменото учество на западната алијанса во Босанската војна. Андреј Козирев, рускиот министер за надворешни работи за време на Елцин, ги опиша своите американски колеги како „мали западни насилници“.

Мун вели дека состаноците меѓу американските и руските воени сили, кои започнаа во 1990-тите, биле прекинати од Вашингтон по руската анексија на Украина во 2014 година. Инспекциите за усогласеност со договорот за оружје беа прекинати на почетокот на ковид пандемијата, а потоа, како што вели Мун, „Русија одби да ги продолжи инспекциите“.

Мун вели, „гледајќи наназад на надежите во 1990-тите, длабоко ме вознемирува тоа што по толку блиска соработка со руското Министерство за одбрана речиси 20 години, вклучително и преку 75 посети на Русија, Русите ги прекинаа сите комуникации и избраа да започнат неиспровоцирана геноцидна војна против Украина“.

Мун додаде: „Се надевав дека мојата работа ќе резултира со дополнително намалување на нуклеарната тензија, но Русија избра агресија наместо соработка“.