Специјалниот претставник на Белата куќа за Русија, Стив Виткоф треба да одржи разговори во со претседателот Владимир Путин во Москва, со мировен предлог што би означил голема промена во политиката на САД, а тоа е: признавање на барањето на Москва за украински Крим.
Предлогот, кој првично беше дистрибуиран од американските претставници по разговорите во Париз минатата недела, е еден од неколкуте што се очекува Стив Виткоф да ги покрене со Путин кога двајцата ќе се сретнат подоцна на 25 април.
Со целосната инвазија на Русија во Украина, која е веќе во четвртата година, планот е да се направи пробив во застојот на преговорите за да se зтави крај на она што прерасна во најголемата копнена војна во Европа од Втората светска војна.
Тоа исто така претставува голема промена во политиката, особено во однос на статусот на Крим, кој Москва го окупираше, а потоа тврдеше дека го анектирала во 2014 година.
Освен мал број земји, анексијата не е признаена никаде во светот. И САД од тогаш - вклучително и за време на првата администрација на Трамп го отфрли ова руското барање.
Во врска со Крим, американскиот план предлага „де јуре“ односно во суштина правно признавање на руското право на полуостровот.
Покрај тоа што претставува голема промена за Соединетите Држави, тоа би била голема победа за Путин, чија популарност порасна меѓу Русите по 2014 година, кога тој нареди прикриена инвазија на Крим, а подоцна и негова анексија.
Признавањето од страна на САД би било и голем удар за украинскиот претседател Володимир Зеленски и повеќето Украинци, за кои руското право е дел од поголема кампања за поништување на суверенитетот и независноста на Украина.
Откако американскиот предлог почна да циркулира во Париз минатата недела, Зеленски јасно стави до знаење дека ќе го отфрли признавањето на Крим. Тоа резултираше со тоа што американскиот државен секретар Марко Рубио нагло се повлече од последователните разговори во Лондон на 23 април.
Во објава на социјалните мрежи истиот ден, американскиот претседател Трамп, кој имаше комплициран однос со Зеленски и многу потопол со Путин, посочи дека постои флексибилност за украинската влада доколку американскиот предлог продолжи.
Тој, исто така, тврдеше дека Украинците требало да се борат кога Русија испрати војници во Крим во 2014 година за да го заземе.
Други елементи од американскиот предлог вклучуваат блокирање на аспирациите на Украина за приклучување кон НАТО алијансата и „де факто“ признавање на украинските територии што Русија моментално ги окупира, вклучувајќи делови од регионите Донецк, Луганск, Херсон и Запорожје.
Исто така, се бара враќање на руски окупираните делови од Харкивскиот регион под украинска контрола, гарантирање на неограничен украински пристап до реката Днепар и враќање на нуклеарната централа Запорожје под украинска контрола, под услов САД потоа да ја работат и да обезбедат енергија и за Украина, како и за регионите окупирани од Русија.
Исклучувањето на членството во НАТО е исто така проблематично за Украина, каде што тоа е политичка цел запишана во нејзиниот устав.
Според европскиот дипломат, еден елемент од американскиот предлог што не е широко распространет е повлекувањето на САД од инсистирањето Зеленски да одржи нови претседателски избори што е можно поскоро.
Зеленски беше избран во 2019 година со убедлива победа.
Но, Кремљ тврди дека неговиот мандат сега е нелегитимен бидејќи воената состојба прогласена по изборите во февруари 2022 година го оневозможи одржувањето на нови украински избори.
Во услови на јавен судир претходно оваа година, Трамп се чини дека ги прифати руските аргументи, нарекувајќи го Зеленски „диктатор“ и барајќи да свика ново гласање.
Трамп оттогаш ја омекна својата реторика по прашањето за изборите. Сепак, украинската влада презеде тивки чекори за да се подготви за можноста за избори подоцна годинава.
