Администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп се чини дека ја затвора главната меѓународна помош од Вашингтон поради бранот извршни активности насочени кон владините трошоци, потег за кој меѓународните хуманитарни организации предупредуваат дека може да има катастрофални последици.
Предводник на обвинението против Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД) е Илон Маск, советникот на Трамп за намалување на владините трошоци, кој тврди дека администрацијата може да намали 1 трилион долари од дефицитот на САД и да го позиционира својот напор како борба против корупцијата.
Затворено седиштето на Агенцијата во Вашингтон
Вработените во УСАИД добија известување дека седиштето на агенцијата во Вашингтон ќе биде затворено за персонал на 3 февруари „по наредба на раководството на Агенцијата“, јавија Си-Ен-Ен и „Асошиејтед прес“ повикувајќи се на повеќе извори.
Интернет страницата на УСАИД, за која Обединетите Нации(ОН) велат дека обезбедува повеќе од 40 отсто од целокупната хуманитарна помош на глобално ниво, беше нефункционална на 3 февруари.
Трамп тврдеше дека агенцијата „ја управувале куп радикални лудаци“.
„Ги вадиме нив надвор, а потоа ќе донесеме одлука за иднината на УСАИД“, рече тој пред новинарите на 2 февруари.
Коментарите на Трамп следуваа по извештаите на Си-Ен-Ен и на Ројтерс дека двајца високи функционери за безбедност на УСАИД биле упатени на административно отсуство откако се обиделе да спречат претставници на Одделот за владина ефикасност (ДОГЕ), организација основана од Трамп и предводена од Маск, да пристапат до компјутерските системи на агенцијата.
Самиот Маск ја нарече УСАИД, која администрира десетици милијарди долари американска странска помош одобрена од Конгресот, „криминална организација“ која е „време да умре“.
Загриженост за судбината на УСАИД
Група демократи од Комитетот за надворешни односи на Сенатот на 2 февруари испратија писмо до државниот секретар Марко Рубио во кое изразуваат „длабока загриженост“ за потезите на администрацијата на Трамп насочени кон организација за која рекоа дека е формирана „за да осигура дека можеме брзо да распоредиме развојна експертиза и американска странска помош, особено во време на криза, за да ги исполниме нашите национални безбедносни цели“.
Стејт департментот на 24 јануари нареди да се замрзне финансирањето на речиси сите програми за надворешна помош на САД како дел од напорите на Трамп да ги усогласи програмите со неговите надворешнополитички цели.
Откако ја презеде функцијата минатиот месец, Рубио рече „Секој долар што го трошиме, секоја програма што ја финансираме и секоја политика што ја водиме мора да се оправда со одговорот на три едноставни прашања: Дали тоа ја прави Америка побезбедна? Дали тоа ја прави Америка посилна? Дали тоа ја прави Америка попросперитетна?“
Извршната наредба на Трамп бараше 90-дневна пауза на помошта за развој што САД ја дава во странство за да се процени ефикасноста и „конзистентноста со надворешната политика на Соединетите Држави“.
Хуманитарни групи и невладини организации ширум светот изразија загриженост за судбината на УСАИД по извршната наредба на Трамп. Паузата во финансирањето на Авганистан „би била катастрофална за повеќе од 22 милиони Авганистанци на кои им е потребна помош“, изјави Јан Егеланд, генерален секретар на Норвешкиот совет за бегалци, за Радио Азади на РСЕ.
Откако Русија почна сеопфатна војна против Украина во февруари 2022 година,УСАИД ѝ обезбеди на Украина милијарди долари хуманитарна помош, развојна помош и директна буџетска поддршка.
Трамп го критикуваше износот на помош - вклучително и милијарди долари во оружје - што администрацијата на Бајден ѝ ја обезбеди на Украина.
Свитлана Мусијак, истражувач во Киевската независна антикорупциска комисија за украинскиот сервис на РСЕ изјави дека прекинот на финансирањето на УСАИД за Украина може негативно да влијае на програмите на граѓанското општество и да сигнализира „намалена поддршка на САД за демократски реформи и економска стабилност во земјата“.
Некои претставници на украинското граѓанско општество, пак, велат дека ја поддржуваат ревизијата на финансирањето на УСАИД во земјата, како што е и Олена Трехуб, шеф на Независната антикорупциска комисија и член на Антикорупцискиот совет на украинското Министерство за одбрана.
На 2 февруари, Трехуб на Фејсбук напиша дека „секогаш ја нагласувала потребата од реформирање на УСАИД, бидејќи, следејќи ја ефективноста на проектите, видела како огромни буџети поминуваат низ оваа владина агенција и колку често резултатите не се на посакуваното ниво“.
Во исто време, таа истакна дека УСАИД поддржува критички важни реформи, граѓанското општество, хуманитарни и инфраструктурни проекти кои имале значително влијание врз развојот на Украина.
Републиканскиот конгресмен Брајан Маст од Флорида рече дека работи со Рубио „за да се осигура дека има соодветна команда и контрола“ на агенциите како УСАИД.
Маст, претседател на Комитетот за надворешни работи во Претставничкиот дом, рече дека ќе го поддржи „отстранувањето на УСАИД како посебен оддел“ и негово потпаѓање под „другите делови“ на Стејт департментот.
Водечки демократи во Сенатот во своето писмо до Рубио од 2 февруари рекоа дека „секој напор за спојување или вметнување на УСАИД во Стејт департментот треба да биде, и со закон мора да биде прегледан, дискутиран и одобрен од Конгресот“.
„Конгресот, исто така, јасно стави до знаење дека секој обид за реорганизација или редизајн на УСАИД бара претходна консултација и известување до Конгресот“, напишаа тие.
