Соединетите држави го отфрлија нон-пејперот кој циркулираше меѓу официјалните претставници на ЕУ, и кој предлага вклучување делови на Босна во Србија и Хрватска, за да се помогне интеграцијата на регионот во ЕУ.
„Неодамнешните неоправдани шпекулации за промена на границите на Балканот по етничка линија ризикуваат поттикнување на нестабилност во регионот и будат сеќавања на минатите тензии“, се оценува во изјавата на портпаролот на американскиот Стејт департмент Нед Прајс, во која се додава:
„Стабилната, просперитетна иднина на Западен Балкан мора да се заснова на добро владеење, владеење на правото, мултиетничка демократија и почитување. човекови права и основни слободи “.
Во нон-пејперот, наводно, се зборува за прецртување на границата меѓу Србија и Косово, а се предвидува и можност за отцепување на Република Српска, припојување на делови од Црна Гора и Северна Македонија со албанското мнозинство кон Албанија и припојување на делови од БиХ, односно западна Херцеговина кон Хрватска.
Европските официјални лица уште од самиот почеток го негираа постоењето на документот, а словенечкиот премиер Јанез Јанша ги известил властите во БиХ дека нема нон-пејпер што може да биде поврзан со словенечката влада, а што би вклучувал прецртување на границите или нарушување на територијалниот интегритет на БиХ.
Прајс, исто така, истакна дека Соединетите држави се подготвени да ја поддржат работата на сеопфатен, обврзувачки договор за нормализација меѓу Косово и Србија, кој се фокусира врз меѓусебно признавање и ги поставува темелите за трајна соработка и просперитет.
Кабинетот на Јаншна не коментира за нонпејперот за Западен Балкан
„Ние го поддржуваме дијалогот спонзориран од ЕУ и ги охрабруваме страните повторно да се вклучат во овој процес со чувство на итност за решавање и на техничките и на политичките прашања“, наведува Прајс во изјавата за печатот на 27 април.
Тој додаде дека Соединетите држави ги ценат своите партнерства во одбранбениот и безбедносниот простор, вклучувајќи ги и најновите сојузници во НАТО, Црна Гора и Северна Македонија.
„Имаме намера да ја зајакнеме оваа соработка преку заедничка обука, вежби, распоредување и набавки“, најавува портпаролот на Стејт департментот.
Во изјавата, исто така, се поздравува напредокот што го постигнаа Албанија и Северна Македонија во однос на критичните реформи и додаде дека Соединетите држави продолжуваат да го поддржуваат отворањето на преговорите за пристапување во ЕУ со двете земји во јуни.
Во изјавата се додава дека Соединетите држави се посветени да им помогнат на земјите од Западен Балкан да ги продлабочат своите регионални економски партнерства, да ги постигнат своите климатски цели, да се спротивстават на руската енергетска принуда преку диверзификација и развој на чиста енергија и да се борат против корупцијата и организираниот криминал.
„Ние исто така сакаме да му помогнеме на регионот да расте и да напредува, истовремено заштитувајќи ја стратешката инфраструктура и индустријата на Кина од малигни практики“, вели Прајс.
Во интервју во минатата недела, српскиот претседател Александар Вучиќ се осврна врз документот со кој се предлага „обединување на Косово и Албанија“ и „приклучување на поголем дел од територијата на Република Српска со Србија“. Вучиќ ја отфрли идејата, велејќи дека неговата влада „не е заинтересирана за создавање на каков било вид на голема Србија“.
Претходно и германскиот министер за надворешни работи Хајко Мас го одби предлогот, велејќи дека идејата е „ставена во фиока“.
Рот: Цртањето нови граници е опасен пат
Дискусијата ја вознемири Босна, која смета дека е закана за нејзиното територијално единство две децении откако етничките конфликти доведоа до војна во регионот.
Две поранешни југословенски републики, Хрватска и Словенија, се во ЕУ. Црна Гора, Србија, Северна Македонија, Босна, Албанија и Косово се надеваат дека ќе ѝ пристапат. ЕУ вели дека тие прво мора да ги решат конфликтите и да ги унапредат демократските реформи.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен на 26 април, по разговорите со Вучиќ во Брисел, рече дека ЕУ сака „да продолжи да гледа позитивни движења во владеењето на правото“ во Србија, како дел од разговорите за пристап.
Се дискутирало и за разговорите на Белград со Косово, чија независност не ја признаваат Србија и неколку земји на ЕУ. Фон дер Лајен рече дека блокот ќе ја поддржи изградбата на железничката пруга меѓу Белград и Северна Македонија, чии надежи за официјално започнување на преговорите за членство во минатата година беа намалени по ветото од Бугарија.
Инаку, Прајс додаде дека САД ќе соработуваат со Србија и Косово во спроведувањето на нивните обврски од Вашингтон за поддршка на целта за целосно нормализирање.
Новата рунда дијалог меѓу Србија и Косово на највисоко политичко ниво ќе се одржи на 11 мај, објави високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност Жозеп Борел по состанокот со српскиот претседател Александар Вучиќ во Брисел вчера.
Портпаролот на Стејт департментот наведува и дека Соединетите држави работат со меѓународната заедница за поддршка на Босна и Херцеговина во спроведувањето на реформите што ќе и овозможат да напредува и да обезбеди статус на кандидат за ЕУ, вклучително и изборни реформи.
Прајс потсети дека Канцеларијата на високиот претставник (ОХР), формирана пред 25 години според Дејтонскиот мировен договор, даде значителен придонес кон мирот и стабилноста. Тој рече дека Соединетите држави продолжуваат да ја поддржуваат важната улога на ОХР во унапредувањето на агендата 5 + 2, со обновен фокус на антикорупцијата како клуч за консолидирање на владеењето на правото.
