Почина Људмила Алексеева, ветеран во борбата зачовековите права и истакната личност на руската опозиција. Имаше 91 година.
"Таа остана активист за човекови права до последните моменти, таа навистина го живееше својот живот за своите пријатели. Ова е ужасна загуба за целата заедница за човекови права ", изјави Михаил Федотов, претседател на рускиот претседателски совет за човекови права.
Засега не се знае официјалната причина за смртта на Алексеева, но Советот за човекови права соопшти дека била третирана неколку пати во московската Градска клиничка болница за некои заболувања.
"Ова не беше првпат таа да дојде во оваа болница, лекарите постојано ја спасуваа во најтешките ситуации, но има ситуации во кои и лекарите се немоќни. Тоа е токму она што се случило денес ", се вели во изјавата на советот.
Откако "Московскиот Тајмс" еднаш ја опиша како "матријарх на руската заедница за човекови права", Алексеева беше вклучена во кампањите за правата од 1960-тите.
Археолог по вокација, таа брзо растеше разочарана од Советскиот Сојуз и се откажа од она што започна како ветувачка академска кариера. Алексеева водеше кампања за дисидентите кои се судрија со советските власти, меѓу кои и писателите Андреј Синијавски и Јули Даниел, осудени на затвор поради критикување на советските власти во странскиот печат.
Таа, исто така, тајно работела како дактилограф за “ Хроника на тековните настани”, водечка подземна публикација со детали за кршењето на човековите права во СССР.
Во интервју за рускиот сервис на Радио Слободна Европа во мај 2016 година, Алексеева се сеќава на тоа како колегата дисидент Јури Орлов најпрво дошол до идејата да се основа Московски Хелсиншки Комитет.
"Во почетокот на мај во 1976 година тој ме повика и ме праша:" Људа, времето е прекрасно, би сакала ли да одиш на прошетка во центарот на Москва? Ние имавме пријателски однос, нообично се среќававме само за работа. Сфатив дека ме покани да зборувам надвор, бидејќи нашите домови беа прислушувани", раскажа таа.
Двајцата се запознале и Орлов го изложил својот план да основа организација која ќе го следи усогласувањето на Советскиот сојуз со принципите зацртани во Хелсиншкиот договор. Договорите биле потпишани во август 1975 година од страна на Советскиот Сојуз, САД, Канада и сите европски земји, вкупно 35 држави,освен Албанија, која стана потписник во 1991 година .
Целта била да се намалат тензиите меѓу комунистичкиот блок и Западот и да се поддржува почитувањето на основните слободи. Алексеева веднаш го поддржала предлогот на Орлов. Неколку дена подоцна, на 12 мај 1976 година, формиран е Московската Хелсиншка група, со Орлов, Алексеева и десетина други истакнати дисиденти како основачи.
Но, советските власти веднаш се одмаздиле. Алексеева вели дека само тројцата основачи на групата, вклучувајќи ја и самата, го избегнале апсењето. Таа на крајот избегала во Соединетите Американски Држави со своето семејство во 1977 година, каде што продолжила да се залага за човековите права и почнала да работи како хонорарен соработник за радио Слободна работаи Гласот на Америка.
Во 1985 година, ја објави својата прва книга, “Советски дисисенти”, посветена на историјата на дисидентското движење.
Советскиот Сојуз се распадна следната година, а во 1993 година, по 16 години во егзил, Алексеева и нејзиниот сопруг конечно се вратиле дома.
По враќањето беше водечка фигура на движењето за човекови права, неуморно осудувајќи ги злоупотреби на правата на поранешниот руски претседател Борис Елцин.
До неодамна, цел на Алексеева беше мекиот авторитарен режим што го воведоа претседателот Владимир Путин и неговата целосна моќна владејачка партија, Обединета Русија.
Нејзината непоколеблива решителност можеше да се забележи додека водеше демонстрации и даваше конференции ширум светот за да изврши притисок за слободата и човековите права во Русија. Таа беше талентиран оратор и честопати беше повикувана да им се обраќа на демонстрантите на митинзи.
