Западните сили не покажаа знаци дека се подготвени да го исполнат тоа барање или повторно да се ангажираат со сирискиот претседател Башар ал Асад, но неговата позиција е зајакната поради тешкотиите со кои се соочува прекуграничниот проток на помош во северозападниот дел на Сирија, контролиран од бунтовниците од Турција.
Протоците на помош, од клучно значење за 4 милиони луѓе во областа, беа привремено запрени по земјотресот, но од Обединетите нации во четвртокот потврдија дека конвој со прва помош пристигнал во северозападна Сирија.
Сирија побара помош од ЕУ, по разорниот земјотрес
Како што се наведува во соопштението на 9 февруари, на преминот Баб ал Хава влегла помош од Турција. Хуманитарна помош за бунтовничките области во Сирија се испраќа од Турција преку Баб ал Хава, а турските власти најавија дека работат на отворање на уште два гранични премини. Во областа контролирана од сириската влада, авиони со хуманитарна помош слетуваат во Дамаск, Алепо и Латакија.
Трка со времето за да се најдат преживеани од смртоносниот земјотрес во Турција и Сирија
Дамаск долго време вели дека помошта за бунтовничката енклава на север треба да оди преку Сирија, а не преку турската граница. „Јасно е дека има некаква можност во оваа криза за Асад, тој да покаже „треба да работиш со мене или преку мене“, вели Арон Лунд, експерт за Сирија во Фондацијата Сенчури, додавајќи:
„Доколку е паметен, би ја олеснил помошта во областите надвор од негова контрола и би добил шанса да изгледа како одговорен актер, но режимот е многу тврдоглав“.
УНЕСКО нуди помош за оштетеното светско наследство во Турција и Сирија
Западот долго време го избегнуваше Асад, наведувајќи ја бруталноста на неговата влада за време на повеќе од 11 години граѓанска војна, во која загинаа стотици илјади луѓе, расели повеќе од половина од населението и принуди милиони луѓе во странство како бегалци.
Но, линиите на фронтот се замрзнати со години и Асад, поддржан од Русија и Иран, го контролира најголемиот дел од поделената земја. Американскиот Стејт департмент ја отфрли сугестијата дека земјотресот би можел да биде можност Вашингтон да допре до Дамаск, велејќи дека сепак ќе им пружи помош на Сиријците во областите контролирани од владата преку невладините организации на теренот, а не преку владата.
„Би било доста иронично, ако не дури и контрапродуктивно, да соработуваме со владата која го брутализираше својот народ во текот на десетина години и е одговорна за голем дел од страдањата што ги имаат“, изјави портпаролот на американскиот Стејт департмент Нед Прајс.
Сепак, водачите на некои арапски држави кои се подредени на САД се во контакт со Асад по катастрофата, вклучително и јорданскиот крал и претседателите на Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ) и Египет.
Меѓународни спасувачки тимови заминуваат за Турција и Сирија по разорниот земјотрес
Јордан и ОАЕ, кои некогаш ја поддржуваа сириската опозиција, но ги нормализираа врските со Асад во последните години, испратија помош до Дамаск, објавија сириските државни медиуми. Областите под контрола на владата се тешко погодени од земјотресот.
Вкупниот број на загинати досега пријавени од Сирија - околу 2.500 - е подеднакво поделен помеѓу областите под контрола на владата и бунтовниците.
Клучниот сојузник Русија обезбеди поддршка, испраќајќи спасувачки тимови и распоредувајќи сили веќе во Сирија за да се приклучат на хуманитарната работа. Русија, заглавена во конфликт во Украина и под санкции на САД, брзо и помогна на Сирија. Москва го смета својот сојуз со Дамаск за пазарење со Западот.
Кавги за ресурсите
Москва долго време тврди дека доставувањето помош за северозападна Сирија од Турција го нарушува сирискиот суверенитет. Продолжувањето на мандатот за таа операција за помош предизвика дипломатски расправии меѓу Русија и западните сили во Советот за безбедност.
Сиријците во енклавата се загрижени дека Дамаск ќе ја задуши помошта доколку турската рута биде затворена и владата ги контролира тековите. Во меѓувреме, хуманитарните агенции истражуваат начини да продолжат да тече помош во областа, вклучително и преку областите под контрола на владата.
„ОН и партнерите ќе продолжат да бараат начини да ги прошират точките за пристап и да обезбедат помошта да стигне до најранливите“, рече Ел-Мостафа Бенламлих, највисокиот хуманитарен претставник на ОН за Сирија.
„За да се осигура дека помошта ќе стигне до оние на кои им е најпотребна ќе бара политичка волја од сите актери. Сирискиот амбасадор во ОН Басам Сабаг побара помош од генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш на состанокот во понеделникот.
Но, тој додаде дека протокот на помош мора да биде координиран со владата и да се достави преку Сирија, а не преку турската граница.
Сирискиот министер за надворешни работи Фајсал Мекдад оваа недела рече дека владата е подготвена „да дозволи помошта да влезе во сите региони сè додека не стигне до вооружените терористички групи“, мислејќи на бунтовниците.
Мекдад изјави за арапскиот радиодифузер Ал-Мајадин дека санкциите ја „зголемуваат тешкотијата на катастрофата“. Сириската Црвена полумесечина со седиште во Дамаск повика на укинување на санкциите, кои сириската влада долго време ги обвинуваше за зголемени економски тешкотии. Вашингтон ги заостри санкциите во 2020 година.
Западните држави велат дека имаат за цел да го притиснат Асад да ја прекине репресијата и да преговара за политичко решение. Соединетите Држави велат дека санкциите не се насочени кон хуманитарна помош. Џошуа Лендис, раководител на Центарот за блискоисточни студии на Универзитетот во Оклахома, смета дека Дамаск се обидува да ја искористи помошта „за да го легитимира режимот“. „Постои излив на сочувство од сите Арапи и целиот свет за Сиријците кои толку многу страдаа. Асад ќе се обиде да го искористи ова“, вели тој.
