Десетици авганистански девојчиња зборуваат тивко додека се наоѓаат во една куќа во главниот град на Авганистан, Кабул. Со месеци куќата служи како тајно училиште, со околу 50 девојчиња кои посетуваат часови по природни науки, математика и литература.
Тие се меѓу милионите девојчиња на кои им е забрането образование откако Талибанците насилно ја презедоа контролата врз Авганистан во август годинава.
Младите во Кабул загрижени за нивната иднина под талибанците
Од нивното преземање, милитантната исламистичка група дозволува само девојчиња од прво до шесто одделение да одат на училиште.
Но, средното образование е ограничено во 34-те провинции во земјата. Мурсал, која дипломирала универзитет, го ризикува својот живот водејќи го тајното училиште.
Единствената наставничка во училиштето верува дека едуцирањето на десетици девојчиња во нејзиното соседство е ризик што вреди да се преземе. Нејзините ученици, исто така, се соочуваат со жестока казна од талибанците доколку бидат фатени.
„Целта на формирањето на ова училиште е да им помогне на девојчињата да ги достигнат неопходните знаења откако нивното образование беше прекинато кога талибанците ја презедоа власта“, вели за РСЕ Мурсал, која побара нејзиното вистинско име да не се користи заради нејзината безбедност.
Мурсал, која е во своите дваесетти години, го води училиштето на сопствен трошок, обезбедувајќи училиштен прибор за своите ученици. Сураја, една од студентите на Мурсал, вели дека враќањето на талибанското владеење ѝ изгледа како да е осудена на доживотен затвор.
„Многу девојки беа безнадежни и страдаа од депресија и стрес. Ова училиште ни помогна многу“, вели таа. „Моето барање до талибанците е повторно да ги отворат училиштата за девојчињата за да не останат неписмени и без иднина“, вели Ѓул Меена, која го посетува тајното училиште.
Талибанците повторно воведуваат репресивни закони за жените во Авганистан
„Барањето образование е задолжително за сите муслимани, и мажи и жени подеднакво“, додава таа, мислејќи на исламските принципи според кои образованието се смета за религиозна должност и за мажите и за жените.
„Не сакаат девојките да одат на училиште“
Талибанците тврдат дека нивната забрана за средно образование на девојчињата е привремена. Критичарите истакнуваат дека милитантите дале слични ветувања за време на нивниот прво владеење, од 1996-2001 година.
Сепак, тие го имаа забрането образованието на девојчињата во текот на целото нивно шестгодишно владеење.
Милиони девојчиња, особено во урбаните области, се вратија на училиште по инвазијата предводена од САД во 2001 година со која беше соборен талибанскиот режим.
Назар Мохамад Ирфан, портпарол на Министерството за образование на Талибанците, изјави за РСЕ дека тврдокорната група не се противи на приватни или неформални училишта за девојчиња.
„Ние сме посветени да работиме со нив колку што е можно повеќе за да можеме да го подигнеме нивото на писменост и образование низ целата земја и да ги надминеме нашите недостатоци“, рече Ирфан.
Но, многумина не се убедени. „Мислам дека е многу јасно дека сите причини што ги смислуваат се само начини да се обидат да го прикријат фактот дека, во суштина, тие не сакаат девојчињата да одат на училиште“, вели за РСЕ Хедер Бар, помошник директор во Одделот за правата на жените во Хјуман рајтс воч.
Таа додава дека вистинската цел на талибанците се чини дека е родовата сегрегација - нешто што талибанците го направија во универзитетите и владините канцеларии.
„Владините средни училишта веќе беа сегрегирани по пол, така што не е многу тешко да се види што сакаат да прават“, додава таа. Бар наведува дека некои училишта се повторно отворени во осум од 34-те провинции во Авганистан.
За талибанците бомбашите самоубијци остануваат клучни во нивната стратегија
Во многу случаи, училиштата беа повторно отворени по преговорите меѓу локалните наставници и локалните талибански претставници.
На приватните училишта, често управувани од невладини организации, теоретски им е дозволено да работат. Но, многу од нив затворија поради катастрофалната економска и хуманитарна криза во земјата.
„Политиките што Талибанците веќе ги воведоа, а кои се толку штетни за жените и девојчињата, всушност може да станат уште полоши и понасилно спроведени“, предупредува Бар.
Откако ја вратија власта, талибанците повторно воведоа некои од истите репресивни закони и ретроградни политики што го дефинираа нивното поранешно брутално владеење, кога им забрануваа на девојките да одат на училиште, а на жените да не излегуваат од нивните домови без придружба.
Во септември, талибанците формираа само машка влада која беше составена исклучиво од милитанти. Тие, исто така, го укинаа Министерството за женски прашања и повторно го основаа страшното Министерство за промоција на доблест и спречување на пороците. Талибанците ги советуваа жените главно да останат во затворени простории за своја безбедност.
Милитантите, исто така, им наредија на десетици илјади поранешни владини работнички да не се враќаат на работа дури и кога нивните колеги мажи се вратија назад.
Неда, една од ученичките на Мурсал во тајното училиште, вели дека иднината на девојчињата и жените под талибанците ја плаши најмногу: „Како ќе изгледа нашата иднина?“, се прашува таа.
